دوران دفاع مقدس، بخشی از تاریخ کشور ماست و نگاه عادلانه به این برهه تاریخی، زمانی محقق می شود که از نگاه تمام کسانی که درگیر آن بوده اند، مورد بررسی قرار بگیرد. کتاب های خاطرات زنان از جنگ به لحاظ کمی و کیفی هنوز فاصله بسیاری با کتاب های خاطرات مردان دارند. در این مقاله با تاکید بر وجود سبک زنانه در آثار زنان نویسنده و بررسی دو کتاب برگزیده خاطرات زنان در جشنواره های کشوری که در فاصله زمانی 10 ساله از یکدیگر برگزیده شده اند، یکشنبه آخر و دختر شینا، بسامد کاربرد 20 مولفه از جلوه های زنانه زبان که توسط صاحبنظران بیان شده یا به نظر نگارنده رسیده اند با نگاه به رویکرد زبانی سارا میلز در سطوح ساختار زبانی و ساختار اندیشه و محتوا ارزیابی شدند. این مولفه ها می توانند به روند رشد نقد نظری آثار زنان به ویژه در حوزه خاطرات جنگ کمک کنند. در سیر کاربرد این مولفه ها طی دوره 10 ساله، استفاده از واژگان زنانه در بخش ساختار زبانی (صرفی) در دختر شینا به شکل معناداری نسبت به یکشنبه آخر افزایش و اشاره به آموزه های دینی و ملی (در بخش ساختار اندیشه و محتوا) در آن کاهش معنادار داشته است. اشاره به رنگ و جنس اشیاء در دختر شینا در حد متوسط، کاهش، اما استفاده از لحن ضعیف و حمایت طلبانه درآن افزایش داشته است. بقیه موارد تغییر قابل توجهی نداشته اند. این تغییرات می توانند تحت تاثیر شرایط فرهنگی، سیاسی، اجتماعی جامعه یا شرایط فردی نویسنده باشند.

سبک زنانه، نوشتار زنانه، گویش زنانه و به طورکلی نهضت زنانه نویسی، جنبشی است خودآگاهانه که میکوشد زنان را ترغیب نماید که خود را از زیر سیطره نظام فکری و زبانی مرد محور جامعه بیرون بکشند و از آنان میخواهد که از خود و امیال و امید و آرزوهایشان به عنوان یک نیمه فعال از جامعه بشری، بنویسند و بسرایند. این جنبش سعی دارد با مقایسه بین ادبیات تولید زنان با مردان به تمایزات زبان زنانه یا سبک نوشتاری زنانه نسبت به زبان مردان که همان زبان مسلط و هنجار جامعه میباشد، پی ببرد. در این پژوهش نگارنده، تلاش نموده است با کنکاش در آثار زنان شاعر ایران نشانه های موجود در اشعار ایشان را، که موجب وجه تمایز اشعار زنان از مردان میشود و آن آثار را به سبک نوشتاری زنانه متمایل میکند، شناسایی و معرفی نماید.

در علوم ادبی، مفهوم "نوشتار زنانه" که در سال 1975 توسط اِلِن سیکسوس مطرح شد، همواره مورد تفسیرهای متفاوتی قرار گرفت. سو تفاهمی مشترک بین بیشتر آنها وجود دارد-که بیشتر ناشی از عنوان آن است-باعث می شود این مفهوم را همردیف و یا یکسان با دیگر رویکردهای ادبی همچون "ادبیات زنان"، "ادبیات زنانه" و "نوشتار زن" دانست. در ایران نیز تعریفی جدید به خود گرفته است که سعی در بازنمایی زن سنتی از طریق نوشته ها دارد. این مقاله سعی دارد "نوشتار زنانه" را مستقل از دیگر مفاهیم با عناوین مشابه، معرفی کند. دو رمان ایرانی به عنوان متال برگزیده شده اند: چراغ ها را من خاموش می کنم (زویا پیرزاد، 1380) و نگران نباش (محب علی، 1387). رمان اول بر اساس تعریف جاری در ایران از "نوشتار زنانه"، در این دسته جای می گیرد، این در حالی است که فاقد بسیاری از عناصر لازم در تعریف اصلی است. عکس آن، رمان دوم آنچنان که باید در این مقوله جای نگرفته است، با اینکه بیشترین ویژگی های لازم را، طبق تعریف اِلِن سیکسوس، دارا است.

هدف مقاله حاضر، بررسی زاویه ای از جنگ تحمیلی هشت ساله بین دو کشور ایران و عراق است که تا کنون کمتر بدان پرداخته شده است. در اینجا از زاویه تجارب زنانی جنگ را می بینیم که با جنگ مواجه شده، در اثر جنگ خانه و کاشانه خود را از دست داده اند، به کارهایی نظیر پرستاری و امدادگری، خبرنگاری، کمک های پشت جبهه و ... پرداخته؛ یا حتی در مواردی سلاح به دست گرفته و با دشمن جنگیده اند. تجربیات این زنان ذیل شش مفهوم دسته بندی شده است که عبارتند از؛ تجربه ازجاکندگی، انفجار در ساختار خانواده، تغییر در خویشتن زنانه، تجربه بدن زنانه، تعلیق و تجربه، بازجای گیری در زندگی روزمره. این کار با کمک بررسی و تحلیل حدود هجده خاطره از این زنان انجام شده و بر آن است که تجربه زنانه از جنگ، تجربه ای ویژه و در خور تامل بوده و دربردارنده ابعاد تازه ای از این پدیده اجتماعی است که کمتر مورد بازبینی واقع شده اند.

از گذشته های دور در فرهنگ های مختلف بشری کارکرد قلب در بدن انسان پرسش برانگیز بوده و وظائف مختلفی به این عضو نسبت داده شده است. در قرآن کریم نیز قلب از جمله اندام هایی از بدن انسان است که نامش ذکر و طیف گسترده ای از واکنش های هیجانی و عاطفی یا کنش های عقلانی و معرفتی به آن منتسب می شود. این توصیف سبب شده است از نگاه مفسران مسلمان، تطبیق مفهوم قرآنی قلب با عضو صنوبری درون سینه همواره امکان پذیر به نظر نرسد و این گونه، در گذر زمان درک های دیگری هم از این مفهوم قرآنی بازنموده شود. در این مطالعه بنا داریم زمینه های کاربرد این انگاره را در قرآن کریم بازشناسیم و دریابیم انگاره قرآنی قلب، احیانا امتداد کدام یک از انگاره های باستانی است؛ یا به بیان بهتر، چه نسبتی با انگاره های رایج در فرهنگ های دیگر بشری در این باره دارد. چنان که خواهیم دید، انگاره قرآنی قلب از یک سو تشابه معناداری با انگاره قلبی دارد که در عهد عتیق بازتابیده است و از دیگر سو، می توان آن را ملتقای انگاره های ایرانی، یونانی و اسرائیلی دانست.

فرضیه نزول دوباره بعضی از آیات و سوره ها - که در میان برخی از کتاب های تفسیری و علوم قرآنی آمده - هنگامی مطرح شده است که در خصوص آیه ای دو یا چند سبب نزولی که هم زمان نیستند، ذکر شود. در این حال، برخی محققان، به دلیل ناتوانی از ترجیح یکی از روایات و یا پرهیز از هرگونه نقد و ارزیابی آرای گذشتگان، قایل به تکرار نزول شده اند و صحت روایات را پذیرفته اند، بدون آن که به نقادی متن آنها از جهت زمان نزول، سیاق آیات و فضای حاکم بر نزول آیات بپردازند. مهم ترین دلیل اعتقاد به تکرار نزول، نبود تحلیل درست از مضامین روایات سبب نزول است. این فرض از هیچ یک از صحابه شنیده نشده و در آثار متقدمان، همچون طبری، مطرح نشده است. تلاوت مجدد آیه در حادثه ای مشابه، نزول دوباره آن آیه نیست. مطابق این فرض، پیامبراکرم (ص) متن آیاتی را که قبلا بر او ابلاغ شده بود، فراموش می کرد، یا قدرت تطبیق وقایع با آیات مناسب نداشت.این مقاله به بررسی این فرضیه پرداخته و از درستی یا نادرستی آن سخن خواهد گفت.

جدایی و میزان فزاینده آن همچنان موضوع با اهمیتی از منظر علوم اجتماعی و مطالعات خانواده و جنسیت است. جنسیت در این روند موضوعی مهم و نیازمند توجه ویژه است. آغازگری زنانه در امر جدایی و عاملیت آنان در اعلام پایان زندگی از آن جمله است. در این پژوهش جنسیت و تحولات محتوایی آن از منظر زنان و تحولات هویتی-عاملیتی آنان مورد توجه است. در این تحقیق، با مشارکت 28 زن(ساکن تهران) دارای حداقل یک بار تجربه ازدواج و جدایی، روایت زنان از جدایی مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج گفتگو با این زنان به شیوه تحلیل مضمونی دسته­ بندی و اعتبار آن از طریق ارائه نتایج به اشخاص مشارکت­ کننده جهت تائید آنان، گفتگو با همکاران حوزه پژوهش جهت ارائه تکمیلی، دقت و حساسیت در پیگیری روش و در نهایت ارائه شواهد از تحقیقات پیشین تامین شده است. نتایج بیانگر سه مرحله ورود ناآرام، ادامه خطرخیز و خروج پرتنش از زندگی خانوادگی است که در ماتریسی از نقش فرد(زن) و ساختار(جنسیت) در سه وهله پیش از ازدواج، حین زندگی تاهلی و آغاز جدایی ارائه شده است. روایت زنان از جدایی بر نقش موثر و پررنگ جنسیت و تحولات آن در فراهم کردن زمینه عاملیت فعال زنان در پایان دادن به زندگی خانوادگی تاکید دارد